Ptasie pióra

Ptasie pióro kojarzy się nam zwykle z jednym rodzajem mianowicie z lotką. Ptaki piór mają znacznie więcej, gdyż na różnych częściach ciała wyrastają różne pióra, które w zależności od pełnionych funkcji mają różny wygląd. Pióro składa się z elastycznej osi, do której przyczepiona jest chorągiewka. 

 1 – chorągiewka, 2 – stosina, 3 – promienie, 4 – przypiórko, 5 – dudka (Wikipedia)

Chorągiewka dzieli się na wewnętrzną i zewnętrzną. Górna część osi pióra, o przekroju czworokątnym, nosi nazwę stosiny. Od stosiny grubej i mocnej, ale pustej w środku rozchodzą się promienie, od których z kolei odchodzą promyki i haczyki. Haczyki jak rzep zaczepiają się o promyki i powodują, że powierzchnia pióra jest szczelną płaszczyzną stawiającą duży opór powietrzu. Dolna część o przekroju owalnym znajduje się poniżej chorągiewki i nazywana jest dudką.

Funkcje piór są różne lotki pierwszego rzędu utrzymują ptaka w powietrzu i są umieszczone w tylnej krawędzi skrzydeł. Zwykle jest ich jedenaście. Sześć wyrasta z śródręcza a pięć z członków palcowych na szczycie skrzydła. Lotki przedramienne drugiego rzędu mogą mieć różną ilość w zależności od długości skrzydeł. Lotki wyrastają w okolicy kości łokciowej. Bliżej ciała ze skóry w okolicy kości ramiennej, wyrastają małe lotki trzeciego rzędu, zwane barkówkami. Skóra skrzydeł pokryta jest piórami nazywanymi pokrywami skrzydłowymi, które poprawiają aerodynamikę ciała. Najważniejsze lotki to lotki dłoniowe.

Podczas unoszenia skrzydeł powietrze bez większego oporu przechodzi pomiędzy lotkami. AW ruchu przeciwnym haczyki trzymają mocno a pióra stawiają opór. Pióra to też świetna izolacja termiczna. Temperatura ptaka waha się pomiędzy 41 a 43,5 oC. Małe ptaki mają temperaturę większą. Skrzydełko nazywane ptasim kciukiem zabezpiecza przed zawirowaniami powietrza na szczycie skrzydeł. Oczywiście ptaki muszą nauczyć się latać i obserwują bacznie rodziców. Zanim opuszcza gniazdo uczą się jak poprawiać lotki, aby pióro było gładkie z dobrze zaczepionymi haczykami. Są też pierwsze próby i treningi skrzydeł.

Z upływem czasu upierzenie ulega zniszczeniu i musi być wymienione na nowe taki okres nazywa się pierzeniem. Pióra są ukrwione czasowo w okresie ich wzrostu a potem stają się martwe. Jest to okres, kiedy ptak szczególnie potrzebuje urozmaiconego żywienia wzbogaconego o dodatki, które są do kupienia w sklepie zoologicznym. Zła dieta powoduje odbarwianie się piór i utratę wyrazistości koloru na przykład u papug.

Pióra mają swoje nazwy dla przykładu puchowe przykrywają ciało i promyki nie łączą się ze sobą. Sterówki to pióra wyrastające na ogonie. Już nazwa określa ich zastosowanie. Mięśnie skrzydeł umieszczone są w środku ciężkości ptaka. Bez sterówek ptak nie poleci. Niemożliwe jest wzbicie się w górę, lądowanie i lot. Sterówki muszą być w dobrym stanie, gdyż pełnią bardzo ważną funkcję. Ptak bez sterówek to gorzej niż samolot bez tylnego skrzydła. Dzięki manewrom skrzydeł i sterówek ptaki są bardzo zwrotne i potrafią wylądować jak helikopter i tak samo zastartować. Ptaki zawsze fascynowały ludzi i żadna współczesna latająca maszyna nie jest w stanie z taką gracją i zwinnością latać i szybować jak ptaki.  portal o zoologii

Piotr

Układ pokarmowy ptaków

Jeżeli zamierzamy trzymać ptaki w domu lub wolierze ogrodowej warto coś wiedzieć na temat ich budowy i funkcjonowania narządów wewnętrznych. Na zdrowie naszego pupila ma wpływ wiele czynników. Na wady wrodzone i genetyczne już po zakupie ptaka nie mamy wpływu. Bardzo ważne jest natomiast, w jakich warunkach będziemy trzymać naszą papugę, która powinna dożyć sędziwego wieku. Oprócz dobrych warunków i odpowiedniego pokarmu musimy ptaka obserwować i czuwać nad jego zdrowiem.

Green Violet-ear -- Finca Lerida, Boquete, Panama. Wikimedia Commons

Na szczęście schemat budowy ptaków jest jednakowy. Na jednym z blogów opisywałem układ oddechowy, który jest u ptaków dość nietypowy. Warto coś wiedzieć też na temat układu pokarmowego. Nasiona dla ptaków są przed spożyciem wyłuskiwane. Łuska zabezpieczająca nasiona jest trudna do strawienia. Rośliny wypracowały różne formy rozsiewania nasion. Takie zabezpieczone nasiona łuską potrafią przejść przez układ pokarmowy zwierzęcia i opuścić organizm z odchodami w nienaruszonym stanie. Dzięki czemu przy nadążającej się okazji kontaktu z ziemią zyskują możliwość zakiełkowania.

Większe kawałki pokarmu są rozdrabniane przez ptaki dziobem i połykane. Wśród ptaków jedzących ziarno ciekawostkę stanowią gołębie, które nie wyłuskują i nie rozdrabniają ziarna. Jedzą je, aby szybciej przypominając wręcz odkurzacz sprzątający wszystko. Pokarm wędruje przez gardziel do przełyku i trafia do wole. Wole, to taki magazyn z błony śluzowej, z którego można pobierać pokarm. 

Teraz wiemy, dlaczego gołębie są w stanie tyle zjeść. Wszystko, co sprzątną trafia do magazynu na później, kiedy zgłodnieją. U gołębi i niektórych innych ptaków wola zmienia się w czasie wysiadywania jaj dzięki hormonowi prolaktynie. Błona śluzowa zaczyna produkować białą papkę zwaną ptasim mleczkiem bogatym w białko i tłuszcze. Jest to pokarm dla wyklutych pisklaków. U niektórych gatunków ptaków proces trawienia może zaczynać się już w wole. Z wole pokarm trafia do żołądka gruczołowego, gdzie mieszany jest ze śluzem w jego skład wchodzi kwas solny, pepsyna, enzymem rozkładającym białka na aminokwasy i białka proste. 

Potem pokarm przesuwany jest do dolnej części żołądka mięśniowego W zależności od rodzaju spożywanego pokarmu żołądek ma mocniejsze lub słabsze ścianki. Ptaki żywiące się ziarnem połykają drobne kamyczki, które pomagają w jego rozdrabnianiu. Jelita ptaków są uproszczone w porównaniu z ssakami. Ważnym narządem w procesie trawienia jest trzustka, gdyż jej enzymy biorą udział w chemicznym dzieleniu substancji odżywczych na składniki przyswajali do wchłonięcia przez organizm ptaka.

Pokarm z żołądka trafia do jelita ślepego. Tutaj bakterie rozkładają celulozę na cukry proste, które są wchłaniane przez organizm. Jelito proste kończy się kloaką. Do niej wpadają ujścia układu rozrodczego i wydalniczego. Nerki ptaków znajdują się po obu stronach kręgosłupa. Skład moczu to kwas moczowy. Ptaki nie mają pęcherza moczowego. Wyjątek stanowi struś. Mocz stale spływa moczowodami do kloaki. 

Po krystalizacji Jest białym składnikiem ptasich odchodów, co jest zmorą pomników i zabytków. Po kształcie dziobka możemy wnioskować, czym żywi się ptak. I tak cienie i długie mogą posłużyć do picia nektaru. Krótkie i silne do wyłuskiwania nasion z ziarna. Dzioby potężna jak papug do rozłupywania najtwardszych nasion. Dzioby ptaków drapieżnych są silne i zakrzywione do lepszego rozszarpywania mięsa. Więcej na portalu zoologicznym.

Piotr